Een breed in de media uitgemeten vechtscheiding, een hevige strijd om de voogdij over de kinderen, de onverwachte dood van een beste vriend, een ingrijpende kankerdiagnose. Rocklegende Josh Homme heeft in een paar jaar meer voor zijn kiezen gekregen dan menig mens aan kan. Toch oogt en klinkt hij zaterdagavond in een uitverkocht Ziggo Dome veerkrachtiger dan ooit. Met zijn immer geoliede rookmachine Queens of the Stone Age schrijft hij een van de betere optredens uit zijn loopbaan op zijn naam.
Door Sebastiaan Quekel
“We hebben wel een setlist hoor”, lacht een goedgemutste Josh Homme (50) halverwege de show in de Ziggo Dome. “Maar we doen gewoon lekker waar we zin in hebben.” Het is een vast recept van de Amerikanen: lekker pruttelen en de setlist flink overhoop gooien. Neem bijvoorbeeld Song for The Dead. Daarmee kunnen ze zomaar een concert openen, of als breekpunt halverwege ergens inzetten, of juist met een knal afsluiten. Of! Helemaal niet. Zoals vanavond.
Je evergreen niet spelen en er nog mee wégkomen ook. Het is weinig bands gegeven. Maar Homme en zijn mannen flikken het, en schotelen alsnog een setlist voor om van te watertanden. Als een vuurpijl schieten de Amerikanen de Ziggo Dome binnen met de extreem verrassende set-opener Regular John, een van de eerste nummers die ze ooit schreven. Die smerige en grommende riff dreunt direct de zaal in, en de fluisterzang van Homme gaat als een echo betoverend mooi de ruimte in.
De fans zijn amper nog bekomen van die eerste dreun of de Queens spugen alweer een tweede kraker de zaal in. En het is gelijk de grootste hit uit hun repertoire: No One Knows. Die onweerstaanbare riff, die simpele doeltreffende drums. Soms is muziek zó vet in zijn eenvoud en dit nummer is daar het bewijs van. En jeetje: nog geen 10 minuten op de klok en Homme en zijn mannen staan in Amsterdam alweer op 2-0 voorsprong. Jaloerse blikken komen vanuit de Johan Cruijff Arena tegenover. En bij Homme? Daar staat onafgebroken een ondeugende grijns op het gezicht.
Wie had dat gedacht? Homme, nog steeds de felbegeerde leider van Queens of the Stone Age, krijgt de laatste jaren tegenslag op tegenslag te verduren. Hij raakte verzeild in een vechtscheiding, moest strijden om de voogdij over zijn kinderen (en won) en als klap op vuurpijl voerde hij ook nog een persoonlijk gevecht tegen kanker, waarvan hij nog steeds herstellende is. Het kwam allemaal bovenop eerdere tegenslagen in zijn leven, zoals het verliezen van vele goede vrienden (Mark Lanegan) en natuurlijk de aanslag tijdens het optreden van zijn andere band (Eagles of Death Metal) in Frankrijk.
Het resultaat is een Josh Homme die in de Ziggo Dome eruit ziet alsof-ie in één klap tien jaar ouder is geworden. Tegelijkertijd oogt hij veerkrachtiger oogt dan ooit. ‘You’d use anything, anyone, to make yourself look clean / In sickness, no vows mean anything’, bezingt de vijftiger vol overgave in het met smerige gitaren opgesmukte Paper Machete. Een harde uithaal naar zijn ex-vrouw die nog wel eens de neiging had om de vuile was buiten te hangen. Wraakbelust is Homme duidelijk op zijn best. Zijn pijn en leed is – ironisch – een dikke winst voor de fans van Queens of the Stone Age.
Die fans – een bonte mix van jong en oud – worden in twee uur op hun wenken bediend. Het geluid schuurt werkelijk tegen perfectie aan. En de band klinkt, zoals wel vaker, ongelooflijk strak. Het gromt, het scheurt, het schuurt, het doet pijn, het geeft vreugde. De setlist van 19 nummers is een mix van leven en dood. Van vallen en opstaan. Via het razende en overweldigende Sick Sick Sick (inclusief lampen in kotskleur) naadloos overschakelen naar het trage en pruttelende Negative Space: het zegt alles over de muzikale veelzijdigheid van Homme en zijn kompanen.
Een entertainer is Homme nooit geweest, maar in Amsterdam praat hij honderduit. Het is de stad waar hij vroeger verliefd op is geworden. Waar hij met veel plezier een jaar heeft gewoond. “Maar die periode heb ik verneukt. Zo gaat het leven. Hier heb je een liefdesnummer. Ook iets wat ik verneukt heb.” Wat volgt zijn de eerste tonen van I Sat By The Ocean die de Ziggo met vreugde vullen. “Amsterdam! You beautiful motherfuckers!”, toont Homme zich dankbaar.
Homme lijkt met het concert in de Ziggo Dome een hoofdstuk af te willen sluiten. “Ik ben nu 50 en als je mij had gezegd dat ik zo vaak in Amsterdam had gestaan, had ik je voor gek verklaard. Dank jullie dat jullie deze kleine stadsjongen een kans hebben gegeven. Mijn naam is Josh Homme!” En opnieuw volgt er een kraker: Make it With Chu, gedragen door die heerlijke toetspartijen van Dean Fertita.
Wie in de Ziggo helemaal in vervoering is gebracht zou bijna vergeten dat de Queens ook een voor hun doen buitenaards goede productie neerzetten. Homme is nooit een man van de grote gebaren geweest, maar in de Ziggo pakt hij spectaculair uit. Op het podium staat hij midden een heel fraai prisma dat in alle kleuren oplicht. Aan de zijkanten hangen talloze flikkerende lampen die het fraaie spektakel afmaken.
Het is eigenlijk een wonder dat al die lichten zo treffend corresponderen met de muziek. De band wijkt immers behoorlijk af van het uitgestippelde pad, zoals Homme eerder aankondigde. Niet alleen neemt de band behoorlijk wat risico met lang uitgesponnen in- en outro’s en pauzes tussen de songs, ook komen er lukraak andere liedjes op de setlist. “Wacht even mannen. Iemand hier vooraan wil Paper Machete horen. Jullie ook?” Een spontane actie die – zo blijkt later – ten koste gaat van Song for the Dead, maar dit is nu juist wat de Queens of the Stone Age zo’n belachelijk goede liveband maakt. Het spontane, het onverwachte, de durf. Immens respect.
Het eindoordeel na twee uur Ziggo Dome: de Queens of the Stone Age hebben na een loopbaan van ruim een kwart eeuw misschien wel hun beste optreden op Nederlandse bodem gegeven. En het gekke is dat ons het gevoel bekruipt dat het beste van Homme en zijn mannen waarschijnlijk nog moet komen.
