Met het nieuwe album In Times New Roman keert Queens of the Stone Age naar de rauwe, compromisloze sound van de eerste platen. Morgen staat ze op Pinkpop en dit jaar komen ze ook nog naar de Ziggo Dome. Soundz sprak met multi-instrumentalist Dean Fertita over de totstandkoming van dit nieuwe meesterwerkje.
Door: Jean-Paul Heck en foto’s: Andres Neumann
Fertita maakt al 16 jaar deel uit van QOTSA en zijn rol is van grote importantie. Josh Homme vertelde mij ooit dat hij de man uit Michigan de Frank Zappa van de band vond. De bescheiden muzikant is tevens bandlid van The Dead Weather, een project van Jack White en is daarnaast de toetsenist bij Beck. Ook speelde hij mee op platen van ondermeer Iggy Pop, Eagles of Death Metal en The Kills.
Hey Dean. Je bent het enige bandlid van QOTSA die niet in Los Angeles woont.
‘ Ik woon al heel lang in Nashville en ik ben nu al 16 jaar een vast lid van Queens Of The Stone Age. De afstand tussen Nashville en Los Angeles is geen enkel probleem voor mij. En de laatst jaren is mijn rol binnen de band steeds groter geworden. Vooral op In Times New Roman. Iedereen was overigens heel erg betrokken tijdens het maakproces. Je hoort in de songs ook erg accuraat wat ieders muzikale persoonlijkheid is.’
Veel werd opgenomen in de Pink Duck studio van Josh in Burbank. Ik begreep dat hij die heeft opgedoekt.
Dit is het laatste album dat we hebben gemaakt in de studio van Josh. Hij weet nog niet exact waar hij zijn nieuwe studio wil hebben. Terwijl we de laatste opnames aan het maken waren, werd alles al ingepakt en verhuisd. Dit is ook een soort afscheid van een periode of het begin van een nieuwe periode.’
Ik had verwacht dat jullie een album zouden opnemen in de stijl van voorganger Villains. Dat was een erg toegankelijke plaat. Dat is niet het geval.
‘Ik zal je het proces uitleggen. In het begin van 2020 werd ik gebeld. Dat gedoe met corona was net begonnen en iedereen dacht dat we er wel binnen een paar weken vanaf zouden zijn. Maar na een poosje voelden wij de bui al hangen: dit ging langer duren. Wij zijn in september van dat jaar met het hele gezin naar LA verhuisd en hebben er uiteindelijk een jaar gewoond. Er waren echter zoveel afleidingen waardoor we nauwelijks wat hebben opgenomen. We schreven echter wel heel veel. We wisten wel al erg snel dat dit meer een gitaarplaat zou worden en dat het qua sound veel brutaler en ruiger zou gaan klinken. De grimmige sfeer die op dat moment in de wereld heerste, dirigeerde wel de stijl van Times New Roman.’
Je had ook op en neer kunnen reizen.
‘Ik heb twee kleine kinderen dus ik had geen zin om op en neer te gaan. En daar was natuurlijk de vrees om besmet te worden, terug te keren naar Nashville en dan tien dagen in quarantaine moeten gaan omdat ik besmet was. Uiteindelijk hebben we een paar woonblokken van elkaar in huizen bij het strand gezeten. Het was een hele gesloten cirkel en we deden naast Queens Of The Stone Age helemaal niets. Zelfs met elkaar naar de bar gaan was uitgesloten.’
Omschrijf die periode van onzekerheid eens.
‘juist door die onzekerheid werd het allemaal een beetje gezapig maar we wisten wel waar we naartoe wilden. Die crisis was tegelijkertijd ook wel een gift want we hadden opeens enorm veel tijd. Mede daardoor is het absoluut een groep plaat geworden. Meer dan ooit is deze band nu een echte eenheid. We gaan zelfs met elkaar op vakantie en dat vind ik geweldig. Wat je ook ziet is dat de bandleden veel meer tijd in de groep steken als we niet bij elkaar zijn. Die verantwoordelijkheid voor Queens of the Stone Age is enorm groot en ook dat hoor je terug.’
Hoe uit zich dat?
‘Alles komt terug in het nieuwe geluid. We hebben overigens nooit concessies gedaan maar toch groeit de band in alle vormen. Niemand van ons is er op uit om de grootste band ter wereld te worden. Dat interesseert ons niet. Het enige dat telt is dat we de beste band zijn die we kunnen zijn. We moeten het idee hebben dat we er aan alles hebben gedaan.’
Neem mij mee in het proces van het schrijven en opnemen van Times New Roman.
‘Josh komt altijd met de ideeën en meestal heeft hij een duidelijk omvattend idee. Maar daarna krijgt iedereen ruimschoots de kans om zijn eigen DNA er op los te laten. Zo werken we al op de laatste drie albums. Dit keer wisten we al snel hoe het sonisch moest klinken. Ook voor wat voor instrumentarium we wilden gebruiken. Het concept lag zeg maar klaar. We zijn echte outsiders en vanuit die optiek zoeken we altijd naar extremen: een gitaar die je niet kunt stemmen dus nauwelijks bespeelbaar is? Die gaan wij gebruiken. Die idiote versterker die iedereen verschrikkelijk vindt klinken, die pakken wij. Alles wat buiten het ‘ normale’ ligt, jagen wij na.’
‘ WE GAAN ZELFS MET ELKAAR OP VAKANTIE’
Wat is jouw rol daarin?
‘ Het beste idee wint. Wij kunnen allemaal veel instrumenten bespelen en de zoektocht gaat om die 20 procent extra. Dat is mijn rol maar eigenlijk de rol van iedereen. Dat we op een territorium komen waar we nooit eerder zijn geweest. Zolang ik maar die outsider kan zijn. Ik krijg heel vaak de vraag wat de verschillen zijn tussen Josh en Jack White. Maar het is veel interessanter om te zien wat de overeenkomsten zijn. Beiden zijn er continu mee bezig om niet in herhaling te vallen. Mensen moeten iets nieuws van hen horen en dan meteen zeggen: ‘ what the fuck is that?’
Jack White gaat daarin wel heel ver. Ik vertelde je dat ik destijds bij de releaseparty in Nashville was toen hij Blunderbuss uitbracht.
‘ Je was er dus ook bij toen hij in Nashville startte met twee verschillende bands aan de haal ging. Een mannen- en een vrouwenband. Iedereen verklaarde hem voor gek maar dat maakte hem helemaal niets uit. Het gaat immers om de kunst. Dat heeft Josh ook. Ze willen gewoon dat er pijlen op hen afgeschoten worden en beiden hebben zoiets van: ‘ laat ze maar schieten!’ Ze dragen duidelijk de toorts van iemand als Frank Zappa.’
Je hebt zelf ook twee soloalbums uitgebracht.
‘ Ik heb twee albums uitgebracht en ik zie ze beiden als demo’s. Het is heel puur. Ik had veel ideeën klaarliggen en net voor dat telefoontje van Josh in 2020, had ik met alison (Alison Mosshart) van Dead Weather gewerkt aan die ideeën. Ik had ze opgenomen op Garage Band en heel snel en zonder enige afwerking laten liggen. Het was Jack White die mij aanmoedigde om het gewoon uit te brengen. En dat was heel goed, anders hadden ze wellicht 10 jaar lang op de plank gelegen.’
Ik begrijp dat jij en Josh veel voorwerk hebben gedaan voor In Times New Roman.
‘ Veel van wat je hoort komen van een demo die Josh en ik in zijn huis hadden gemaakt. We hadden allemaal rare geluiden gecreëerd waarvan we zeker wisten dat we ze nooit meer konden oproepen. Elementen van die demo’s zijn verwerkt in veel van de nummers. Je probeert altijd een bepaalde feel van een demo in de studio na te jagen en meestal lukt dat niet. Ik vind het juist mooi dat we dingen gebruiken waar fouten in zitten of niet perfect zijn maar die wel hard binnen komen bij de luisteraar.’
Zoals opnames van bands als Led Zeppelin en AC/DC.
‘ Ik groeide op met Led Zeppelin en de gitaarsolo van Good Times Bad Times was de eerste gitaarsolo die ik probeerde te spelen. maar het was Back in Black van AC/DC dat ervoor zorgde dat ik de gitaar oppakte. Angus Young was alles wat ik in een gitarist zocht: niet perfect maar wel recht uit het hart. Later kwamen The Stooges. Je wilt de chaos en imperfectie. Sterker nog, dit soort imperfecte momenten hebben we zelfs harder in de mix gezet.’
Je verloor vorig jaar ook een goede vriend. De dood van Taylor Hawkins moet pittig zijn geweest.
‘Als je ouder wordt zie je steeds vaker mensen om je heen dood gaan. Maar toen we bij elkaar kwamen nadat Taylor was overleden, beseften we met z’n allen hoe bijzonder dit is om te kunnen doen…..’
Times New Roman van Queens of the Stone Age is nu uit. Morgen staat de band op Pinkpop en op 4 november geeft de band een concert in de Ziggo Dome.
