Black Sabbath zonder Ozzy Osbourne? Dat was eind Jaren ’70 ondenkbaar. Maar de komst van de Amerikaanse topzanger Ronnie James Dio deden velen critici verstommen. Deze week verscheen er een nieuwe versie van het legendarische live-album Live Evil. Soundz-hoofdredacteur Jean-Paul Heck ging er eens goed voor zitten.
Tekst: Jean-Paul Heck
Black Sabbath zonder Ozzy Osbourne? Dat was onmogelijk. Maar gitarist en bandleider Tony Iommi ging na het ontslag van de op dat moment knotsgekke en onberekenbare zanger meteen op zoek naar een vervanger. Hij kwam in 1979 uit bij de onvolprezen Ronnie James Dio die in de jaren daarvoor historie had geschreven bij het Rainbow van voormalig Deep Purple-gitarist Ritchie Blackmore. Met de classic Rainbow Rising had deze band in 1976 een nieuwe standaard gezet. Dio werd terecht op de troon gehesen als beste nieuwe hardrockzanger van zijn generatie. Maar het nieuws dat hij toetrad tot Black Sabbath begrepen weinigen.
De Engelse grootmacht was meer een karakterband en daar paste de kleine Amerikaan met zijn grote bereik niet echt bij. Die mening kon de prullenbak in na de release van het album Heaven and Hell in 1980. Er bleek een enorme klik te zijn dus de rustige maar eigenzinnige Iommi en de immer groot denkende Dio. De plaat sloeg mondiaal in als een bom en bevatte de nodige klassiekers. Opvolger Mob Rules (1981) was wellicht iets wisselvalliger maar nog steeds van ongekende klasse. Maar de tournee die daar op volgde, betekende het Waterloo van deze bezetting.
Dio moest natuurlijk oude Sabbath-classics zingen en dat was iets waar hij niet zoveel zin in had. Het was een onderwerp waarover hijzelf mij jaren terug iets over vertelde. ‘Het materiaal van Black Sabbath was special op de stem en het lijf van Ozzy geschreven. Ik had niets met de songs en met zijn zangpartijen’, zei hij in 2009, net voor een optreden op het Graspop-festival in België. Daar stond Dio met de band Heaven and Hell die exact uit dezelfde muzikanten bestond als de Black Sabbath-bezetting op Mob Rules. Een jaar later zou Dio overlijden aan de gevolgen van kanker.
De problemen in de band begonnen al na het vertrek van drummer Bill Ward en de gedeeltelijke afwezigheid van bassist Geezer Butler tijdens de opnames. Waar de opnames van Heaven and Hell erg soepel liepen, daar botsten de ego’s van Iommi en Dio tijdens de opnames in de Record Plant in Los Angeles behoorlijk. De band was van plan om een dubbel-live album uit te brengen van de Mob Rules-tournee maar tijdens het mixproces ging het fout. Dio, die op dat moment al een solodeal had getekend bij Warner Music, besloot uiteindelijk te vertrekken en vol in te zetten op zijn eerste eigen band.
Wat overbleef was de release van Live Evil na dat het vertrek van Dio al bekend was gemaakt. De live-release werd niet meteen met groot enthousiasme ontvangen. De mix van de live-opnames was nogal dof en de plaat kwam niet in de buurt van klasse liveplaten zoals UFO’s Strangers in the Night of Thin Lizzy’s Live and Dangerous. Overigens zou Dio nog twee keer terugkeren bij Iommi en zijnen. Met de re-release van Live Evil krijgt dit live-document een tweede kans. De nieuwe mix van Wyn Davis klinkt zoals ik vooraf had gehoopt: helder en vol power.
De band was tijdens deze tournee in topvorm. Vooral Iommi’s gitaarspel komt in deze nieuwe mix veel meer tot zijn recht. Nummers van Heaven and Hell zoals Neon Knights, Children of the Sea en de titelsong krijgen door het geweldige drumwerk van Vinnie Appice nog meer power. Maar ook The Sign of the Southern Cross, de beste song van Mob Rules, klinkt op deze opgefriste release fantastisch. Natuurlijk kun je twisten over de houdbaarheid van Dio’s versies van de origineel door Osbourne gezongen Sabbath-songs maar het merendeel blijft hier gloedvol overeind.
Daarnaast zit er een prachtige replica van het Mob Rules Tour Concert Book en een Mob Rules Tour poster bij. Wat jammer genoeg mist zijn songs zoals Country Girl, Turn Up the Night en Slipping Away die tijdens deze tournee wel werden gespeeld maar niet zijn terug te vinden. Maar ondanks dat is deze Live Evil ( 40th Anniversary Super Deluxe) een geschenk uit de hemel.
