Ali Campbell (63) richtte op zijn 19de UB40 op. Hij beseft maar al te goed dat het voor veel mensen vele jaren na de split nog altijd verwarrend is dat er nu twee bands opereren onder dezelfde naam, met deels dezelfde oude hits. ,,Het is beschamend. Daarom treed ik altijd op met de toevoeging featuring Ali Campbell. Zodat iedereen weet dat de originele zanger te horen is.” Eerder stond daar als featuring ook de naam van zijn trouwe kompaan Astro bij. Die overleed afgelopen 6 november plotseling, na de opname van het album Unprecedented. ,,Ongeëvenaard was hij, Astro. Het album en de tournee vormen een hommage aan mijn vriend.”
Tekst: Willem Jongeneelen
,,Mag ik een sigaretje opsteken?” Ali Campbell vraagt het vriendelijk. Asbakken staan er niet in de chique meeting-room van het grote hal in hartje Amsterdam. Zilveren schaaltjes die vast ergens anders voor bedoeld zijn bieden uitkomst. Zijn manager ruimt na het interview alles snel op, terwijl Ali hem met ondeugende ogen aankijkt. ,,O, mocht dat niet, hier roken?” Ali draait zich om en vertelt me vaak geprobeerd te hebben te stoppen met roken. ,,Dat is lastig als je wel wilt blijven blowen. Dat doe ik al heel mijn leven en zal ik ook altijd blijven doen. Daar voel ik me goed bij. Van harddrugs blijf ik af.
Alleen in de jaren tachtig stond er onder invloed van alcohol soms geen maat op. Toen gedroegen we ons als fucking idiots. We hebben wat stomme dingen gedaan in onze jonge jaren. Dat is allemaal voorbij. Ik gedraag me, voel me daar prima bij, probeer geen COVID-besmetting op te lopen en dat is me tot op heden gelukt.”
‘Van harddrugs blijf ik af’
De zonnebril blijft het grootste deel van het gesprek op zijn neus. Het is weliswaar rond de middag, de adrenaline van de show de avond ervoor, in een met nagenoeg 10.000 bezoekers gevulde Ziggo Dome, giert nog door zijn aderen. ,,Ik mocht daar na bijna twee jaar weer de eerste show doen met staand publiek. De mensen hadden er zin in, wat denk je? Een paar weken hiervoor mochten we ook in Londen het concertseizoen in die gigantische 02 Arena heropenen. Na die lockdowns is iedereen zo blij elkaar weer te zien.
Wij als band, maar zeker ook het publiek had enorm veel zin in een feestje. Achttien maanden had voor mij alles op een laag pitje staan pruttelen. Toch hing zelfs dat concert nog even aan een zijden draadje. Niet eens door COVID, want het was de storm Eunice die in februari een deel van het dak van de 02 Arena beschadigd had. Ik dacht nog: God wil echt niet dat we weer mogen gaan spelen. Tot het sein kwam dat het concert toch doorging. Toen blies niet Eunice, maar UB40 featuring Ali Campbell de rest van dat dak eraf, haha!”
Astro
Campbell is in opperbeste stemming. De show in Amsterdam was een succes, maar haast is ook weer geboden. Twee avonden Dubai wachten en daarna de rest van de wereld. Ook Amerika, het land waar zijn koffers altijd extra op weed gecontroleerd worden. De toer moet een eerbetoon worden aan de op 6 november 2021 overleden Terence Wilson alias Astro. De evenals Campbell in een volksbuurt van Birmingham geboren Brits/Jamaicaanse muzikant begon ooit als roadie van UB40, maar mocht al snel als praatzingende toaster naast Ali vooraan op dat podium plaatsnemen.
Het publiek leerde hem kennen van zijn politieke aanklacht tegen premier Margaret Thatcher in de song Madame Medusa en zijn raps in Red Red Wine en Rat In Mi Kitchen. ,,Astro was zo blij dat we na die lockdowns weer live actief zouden worden. Hij was ook enorm blij met het resultaat van het album Unprecedented. Hij was er vocaal meer bij betrokken dan ooit. De titel van het album was een stopwoordje van Astro.
Net als meer mensen riep hij dat te pas en te onpas. Ik wilde positieve tracks schrijven voor het album, en vooral geen COVID-nummers of songs die qua negatief ge
voel daaraan gerelateerd zijn. Dat is gelukt. Dankzij de samenwerking met Astro, die zich meer en meer over de backings vocals bekommerde, werd dit een bijzonder geslaagd album met een heel fris geluid.”
‘Ik wilde positieve tracks schrijven en vooral geen COVID-nummers’
Astro was volgens Campbell verschrikkelijk trots op het eindresultaat. ,,Achteraf gezien ben ik ook heel blij dat we voor de opnamen van de laatste vier tracks nog speciaal naar Jamaica zijn gevlogen. Daar zijn we met onze held Sly Dunbar die fantastische Mixing Lab Studio ingedoken. Sly was onderdeel van het iconische ritmetandem Sly & Robbie, van wie helaas ook Robbie Shakespeare inmiddels is komen te overlijden. We waren slechts vier dagen in Jamaica, maar die zijn ongelooflijk productief geweest.
Daarna zijn we met het materiaal terug naar De Dean Street Studio in het Londense Soho gegaan voor de eindmix. Dat is die machtige studio waar Tony Visconti altijd werkte en David Bowie en T. Rex opnamen. Begin november belde ik Astro om de week erna af te spreken. Hij bleek ziek. Hij had een virus opgelopen. Geen COVID, maar omdat hij astma had, was zo’n virus toch risicovol. Toch kwam het nieuws over zijn dood compleet onverwacht.
Hij was in een coma geraakt en vier dagen na ons laatste telefoontje was hij dood. Op 64-jarige leeftijd, één jaartje ouder dan ik nu. Veel te jong uiteraard. Ik troost me met de gedachte dat hij vredig is gegaan, weinig heeft geleden en wij samen ruim 40 jaar lang een fantastische tijd hebben gehad.”
Jukebox
De eerste single van het nieuwe album, Sufferer, is ook een eerbetoon aan Astro. ,,Het is een cover van The Kingstonians uit 1969. We kennen dat nummer al heel ons leven. Astro was gelijk enthousiast toen ik dar nummer voorstelde. Er zijn zoveel geweldige, obscure, reggae tracks die weinig mensen kennen, omdat ze nooit the charts haalden. Reggae was er al heel ons leven, daar in Birmingham. We waren al drieënhalf jaar werkloos toen ik samen met onder meer broer Robin en de helaas ook eind 2021 overleden saxofonist Brian Travers de band begonnen.
Aan het eind van de jaren zeventig hadden we als opstandige jongeren ook voor punk kunnen kiezen, maar dit was de muziek waarmee we in die multiraciale, multiculturele wijk samen opgroeiden. Deze muziek hoorde ik uit de jukebox komen als ik in het café uren achtereen achter de flipperkast stond. Daar hoorde ik de eerste reggae-versie van Red Red Wine, door de Jamaicaanse zanger Tony Tribe.”
Ali Campbell wilde eigenlijk als drummer fungeren in de band, maar had geen geld genoeg voor een fatsoenlijk drumstel. ,,Ik kon een beetje zingen en werd door de rest geforceerd dat dan maar te gaan doen. We noemden onszelf eerst zelfs een ‘jazz dub reggae band’. Jazz vanwege de sax, dub vanwege de effecten, want in het begin was alles instrumentaal. Ik wilde eigenlijk ook helemaal geen frontman worden, maar Signing Off werd zo’n gigantisch succes dat er geen weg terug was.”
Als hoes van het album gebruikten we een kopie van het Unemplyment Benefit Form 40, het formulier dat we als werklozen in moesten vullen en waar tevens de bandnaam van afgeleid werd. ,,Sinds dat album verscheen hebben we dat formulier nooit meer in hoeven vullen, haha.”
Geen purist
Campbell produceerde veel van zijn werk zelf. Ook Unprecedented beschouwde hij weer als een productionele reis. ,,Je moet jezelf blijven vernieuwen. Open staan voor nieuwe technieken. In deze muziek is het wel zo dat als de bas- en de drumsound staat en de balans juist is, de halve reis er al opzit. Ik ben geen reggae-purist, al gaat mijn persoonlijke voorkeur nog altijd uit naar de old school-producties van The Wailers en het essentiële werk van Lee Perry.
Ik was geschokt in eerste instantie toen ik hoorde dat rockproducer Chris Blackwell de albums van Bob Marley ging produceren. Hij probeerde de reggae geschikt te maken ook voor een wit publiek. Laten we eerlijk zijn, al prefereerde ik het old school-werk, hij slaagde daar wel voorbeeldig in. Zo lag dat ook bij onze muziek. Luister nog maar eens goed naar onze eerste platen uit de jaren tachtig. We deden pogingen reggae te maken en dat goed te laten klinken, puristisch klonk dat nooit. Wisten wij ook veel, in die tijd. We waren net begonnen.”
‘Ik zong als kind alle hits van The Jackson 5 mee’
Campbell groeide op in een muzikale familie. Zijn vader was de Schotse folkzanger Ian Campbell die tevens een eigen folkclub had: Jug Of Punch, vernoemd naar een traditioneel dronkenmanslied. ,,Het was een komen en gaan van zangers en muzikanten in onze woonkamer. Vooral afkomstig uit de folkhoek dus, leden van The Dubliners, The Chieftains en Fairport Convention bijvoorbeeld. Zingen doe ik zelf al van kinds af aan.
Ik ben van dezelfde leeftijd als Michael Jackson en ik was als kind groot fan en zong al zijn hits met The Jackson 5. Ik zag hem daarmee ook optreden, in de bioscoop van Birmingham nota bene. Ik gilde destijds net zo hard als al die meisjes vooraan toen, haha. Maar zonder gekheid, zwarte muziek was het helemaal in mijn wereld. Muziek van Motown, Stax. Alleen werd dat thuis nooit gedraaid. Mijn bewaakte de platenspeler. Daar kwamen alleen elpees met traditionele folk op te liggen.”
Broederruzie
Er waren uiteindelijk drie zonen van papa Ian Campbell betrokken bij de band: naast Ali was dat vanaf het begin ook zijn vijf jaar oudere broer Robin en vanaf 2008 ook de één jaar oudere broer Duncan. Die laatste verving Ali als leadzanger van de band toen die na problemen met het management in dat jaar voor een solocarrière koos. ,,Dat management had de zaken echt niet onder controle. Er restte mij niet anders dan daar afstand van te nemen. Een paar muzikanten volgden mij, een aantal gingen dus door met Duncan achter de micro. Het doet me pijn om het te moeten zeggen, maar het leek nergens naar wat Duncan presteerde. Een aanfluiting was het. Beschamend.”
‘Je hebt gelijk als je ons vergelijkt met Oasis’
Op mijn vraag of hij nog wel eens met zijn broers praat luidt het antwoord nee. ,,Je hebt gelijk als je ons vergelijkt met Oasis. Dat gaat ook niet meer goed komen. Er is online een haatcampagne tegen me begonnen en ik heb besloten me daar volledig van te distantiëren. Ik heb er hekel aan met modder te blijven gooien. Het ergste van dat alles is dat de huidige situatie heel verwarrend is voor het publiek. Want ook ik opereer als enige echte zanger van de groep opnieuw onder de naam UB40, maar dan altijd met als toevoeging featuring Ali Campbell. Zodat je weet dat je niet alleen mijn muziek maar ook mijn stem te horen krijgt en niet een groep met inmiddels een jong aangetrokken nieuwe zanger, want Duncan heeft zich inmiddels door ziekte teruggetrokken.”v
